تأثیر کلمه «موثر» در بازگشت زندانی به چرخه جرم

آذر ۹, ۱۳۹۲ mo_hassani ۰ Comments

در گفت‌وگو با کارشناسان قضایی و حقوقی بررسی شد؛ 
تأثیر کلمه «موثر» در بازگشت زندانی به چرخه جرم
گروه قضایی: روشنک محمدی- دلایل زیادی را می‌توان یافت که باعث بازگشت زندانی بعد از آزادی به چرخه جرم و زندان می‌شود اما به ادعای بسیاری از کارشناسان، فشار اقتصادی ناشی از بیکاری، عامل اصلی در بروز این مشکل به حساب می‌آید اتفاقی که صدور «گواهی سوء‌پیشینه کیفری» نقشی اساسی در آن دارد.
قاضی شعبه 5 بازرسی دادسرای جنایی استان تهران با بیان اینکه سیاست اصلی قوه قضاییه کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها و جلوگیری از بازگشت مجدد آنان به چرخه جرم است به «حمایت» گفت: این سیاست سبب شده است به بحث اشتغال و حرفه‌آموزی زندانیان نگاه ویژه‌ای شود و در زندان بعد از طی دوره‌های مختلف برای زندانیان گواهی اشتغال و حرفه‌آموزی بدون مهر زندان صادر شود تا فرد بعد از آزادی به مشکلی برنخورد، اما صدور گواهی سوءپیشینه کیفری مانع اشتغال افراد می‌شود. 
«غلامرضا رسولی» ادامه می‌دهد: در قانون مجازات اسلامی مصوب سال 92 در تبصره ماده 40 عبارتی وجود دارد که می‌گوید «محکومیت موثر محکومتی است که محکوم را از حقوق اجتماعی محروم می‌کند» در تعریف سوء پشینه آمده است: سوءپیشینه محکومیت موثرکیفری است که شخص را از حقوق اجتماعی خود محروم می‌کند. 
قانون باید کمک کند
به گفته وی در برخی از موارد وقتی فرد برای درخواست کار به کارفرما رجوع می‌کند، از وی درخواست ارایه گواهی سوءپیشینه می‌شود بنابراین اگر وی جرمی مرتکب شده باشد در گواهی
سوء پیشینه عنوان می‌شود که «نامبرده فاقد سوءپیشینه موثر کیفری است»، ‌در حالی که اگر سابقه زندان را نداشته باشد واژه «موثر» در گواهی سوءپیشینه درج نمی‌شود. 
این قاضی دادسرای جنایی برای این مورد راهکاری هم دارد و می‌گوید: این مشکل با راهکاری قانونی قابل حل است، مثلا می‌توان درخواست گواهی سوءپیشینه را کمی سخت و مختص به مشاغل خاص کرد که البته این مورد در قانون جدید مجازات اسلامی مورد تدقین قانونگذار قرار گرفته است و از نکات مثبت قانون جدید مجازات اسلامی محسوب می شود. این روزها دیگر برای هر کاری، کارفرما تقاضای سوءپیشینه می‌کند، موردی که در افزایش بیکاری زندانی‌ها و احتمال بازگشت آنان به چرخه جرم اثر دارد. 
تغییر نگاه مردم، موثر است
این در حالی است که دکتر «عباس تدین» مدرس دانشگاه و وکیل پایه یک دادگستری با بیان اینکه بر اساس ماده 25 و 26 قانون مجازت اسلامی مصوب 1392 سوء پیشینه یا محکومیت کیفری موثر، متعلق به جرایمی است که دارای مجازات حد، قصاص یا تعزیری درجه یک تا 6 هستند، ادامه می‌دهد: در بحث سابقه کیفری، قانون‌گذار دو موضوع را مد نظر قرار داده است، نخست محرومیت از فعالیت‌های اجتماعی و دیگری تشدید مجازات برای جلوگیری از بازگشت به جرم. به اعتقاد وی درج کلمه موثر در سوءپیشینه به این دلیل است که اگر مجرم دوباره به زندان افتاد با توجه به سابقه‌ای که داشته است، بیشتر مجازات شود.
به گفته تدین، سوء پیشینه موثر نیز بسته به نوع جرم بعد از 2 تا 7 سال پاک می‌شود
اما وی درباره اینکه فرد زندانی بعد از آزادی تا پاک شدن کلمه «موثر» از سابقه ‌کیفری‌اش چه کاری می‌تواند انجام دهد؟ پاسخی ندارد. وی تاکید می‌کند که تعیین سوءپیشینه و محکومیت کیفری
موثر برای مجرم، مانع بازگشت مجدد وی به جرم می‌شود یعنی شخص می‌داند که با داشتن سابقه اگر مرتکب جرم شود این بار قانون به او سخت‌تر می‌گیرد. وی برخلاف قاضی دادسرای جنایی، راه حل را در تغییر قانون نمی‌داند و معتقد است باید نگرش مردم به زندانی تغییر کند. 
تدین در پایان می‌گوید: بهتر است در این زمینه فرهنگ‌سازی صورت گیرد تا مردم با دیدن واژه «موثر» در گواهی سوءپیشینه کیفری افراد، از سپردن کار به آنان، سر باز نزنند. 
منبع:http://hemayat.net/news/bar%201.htm
روزنامه حمایت